the end of suburbia

προαστειακή ζωή και ενεργειακή κρίση

Πάνω από 50% των κατοίκων των ΗΠΑ ζουν σε προάστεια μεγαλουπόλεων και σε απόσταση 50 μιλίων από τις εθνικές οδούς. Ο συγκεκριμένος τρόπος κατοικίας, ξεκίνησε την εποχή 1870 - 90, με μεγάλες βικτωριανές βίλες σε πάρκα. Συνεχίστηκε την περίοδο 1914 - 20 με προάστεια που πήγαινε κανείς με το τραμ, ενώ μέχρι το 1929 είχαν ήδη αρχίσει να κάνουν εκτεταμένη εμφάνιση τα αυτοκίνητα. Μετά το Κραχ του 1929 και τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, η ανοικοδόμηση προαστειακών κατοικιών κορυφώθηκε: 2.700.000 σπίτια μόνο το 1947 - διπλάσια την εποχή μέχρι το 1950. Είναι η εποχή που πωλείται, σε τιμή ευκαιρίας, το “Αμερικάνικο Όνειρο”.
Το Αμερικάνικο Όνειρο συμπεριλαμβάνει στο πακέτο οπωσδήποτε ένα αυτοκίνητο. Και, όταν όλοι έχουν από ένα, τότε χρειάζεται πολύ πετρέλαιο για να κινηθούν όλοι. Στην αρχή, το πετρέλαιο δεν αποτελούσε πρόβλημα: την δεκαετία του ‘30 στο Τέξας, το πετρέλαιο ήταν τόσο άφθονο, που ήταν κυριολεκτικά φτηνότερο από... το νερό!


το πετρέλαιο

Το πετρέλαιο, όμως, δεν είναι ανεξάντλητο. Όπως και κανένας ορυκτός ενεργειακός πόρος. Το 1956 ο διάσημος γεωλόγος Hubbeart έδειξε ότι τα αποθέματα πετρελαίου ακολουθούν κωδωνοειδή κατανομή (καμπάνα Gauss). Δηλαδή, τα αποθέματα δεν “τελειώνουν” με τρόπο παρόμοιο όπως στα αυτοκίνητα, αλλά από ένα σημείο και μετά η άντληση είναι ασύμφορη. Δηλαδή, για να αντλήσεις ένα λίτρο πετρέλαιο, η αντλία πρέπει να κάψει δύο λίτρα.
Ο Hubbeart υποστήριξε ότι μετά το ‘70 το πετρέλαιο του Τέξας θα είναι ασύμφορο. Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας, αντιμετώπισε αντιπαλότητα, όταν όμως την δεκαετία του ‘80 αποδείχτηκε ότι είχε δίκιο, όλοι κατάλαβαν την σοβαρότητα και την ορθότητα της θεωρίας του.
Τότε, οι ΗΠΑ αναθέρμαναν τις σχέσεις τους με τις χώρες της Μεσοποταμίας (καθοδηγούμενη Ιρανο - Ιρακινή διαμάχη κλπ.), για να έχουν πρόσβαση σε πετρέλαιο.


η σημερινή κατάσταση

Οι ΗΠΑ μέχρι τώρα έχουν καταφέρει να έχουν το “πάνω χέρι” στην Ανατολή, έχοντας εξασφαλισμένο το πετρέλαιό τους. Η κατανομή του Hubbeart όμως, δεν ίσχυε μόνο στο Τέξας: οι εξορύξεις στην Μέση Ανατολή αρχίζουν και γίνονται ασύμφορες. Αυτό σημαίνει το εξής: ξεμένουμε από πετρέλαιο σε πλανητική κλίμακα.
Στη Β. Αμερική, η τιμή της βενζίνης είναι πολύ φθηνότερη από την Ευρώπη. Τα πολυαγαπημένα στην Αμερική (και στα Βόρεια Προάστεια) SUV καταναλώνουν υπέρογκα ποσά βενζίνης. Ένας τέτοιος τρόπος ζωής δεν μπορεί να συνεχιστεί. Το 2003, οι ΗΠΑ συνταράχτηκαν από πολυήμερες διακοπές ρεύματος - 57 εκατομμύρια άτομα έμειναν χωρίς ρεύμα για πολλές μέρες στην “πιο ανεπτυγμένη χώρα του κόσμου”. Η διακοπή δεν ήταν τυχαία, μια που για να παραχθεί ρεύμα δουλεύουν ντιζελοκινητήρες.
Στην Ελλάδα, έρευνες ξεκίνησαν τον Δεκέμβρη από πολυεθνικές στο Κεντρικό και Βόρειο Αιγαίο (και στη Σάμο), όπως και ανάμεσα στις ακτές τις Ηπείρου και το Ιόνιο. Οι έρευνες εκτιμούν κοιτάσματα 2 - 4 δισ. βαρελιών. Πιθανές εξορύξεις θα καταστρέψουν περιβαλλοντικά το Αιγαίο, μόνο και μόνο για να θαφτεί λίγο αργότερα ένας ήδη ετοιμοθάνατος τρόπος ζωής.


τι να κάνουμε

Με την αύξηση των τιμών στη θέρμανση και τη μετακίνηση, μιλάμε ίσως για το θάνατο της μεσαίας τάξης. Η παραγωγή θα πρέπει να ξαναγίνει τοπική. Πρέπει να ενισχυθεί ο σεβασμός στους άλλους και τη φύση, καθώς η αλληλοεξάρτηση σε τοπικό επίπεδο θα επανέλθει - δεν θα έρχονται όλα από την Κίνα, η έλλειψη χημικών θα κάνει τις βιολογικές καλλιέργειες αναγκαιότητα (επιτέλους).
Ο κόσμος πρέπει να καταλάβει ότι το φυσικό αέριο δεν επαρκεί, όπως και η αιολική ενέργεια. Η αυτοοργάνωση της παραγωγής, αποτελεί την λύση με την λιγότερη σπατάλη ενέργειας. Αλλιώς -καθόλου απίθανα- μας περιμένει ένας καινούριος κύκλος βαρβαρότητας.