Κυριακή 9 Μαΐου 2010

Η Βία ως Θέαμα και ως Θεός

Μορφή και περιεχόμενο δε γίνεται να διαχωριστούν. Μορφή δίχως περιεχόμενο είναι θέαμα και περιεχόμενο δίχως μορφή είναι θεός. Απορρίπτουμε και τα δύο.
Αυτά γράφτηκαν στη "Νέα Τοπολογία, Χάρτης '03" του πάλαι ποτέ TRiSTERO. Διαβάσαμε, αυτές τις μέρες, και άλλα παλιά κείμενα. Όπως τους Χάρτες 2 και 4 της "Νέας Τοπολογίας", αρχικά από τους "προβοκάτορες του ήσυχου ύπνου", μετά και από τους "διαρρήκτες του κοινωνικού ιστού", για να σχηματισθεί το TRiSTERO μέχρι την "απέλπιδα" διάλυση του και τη συγγραφή της μπροσούρας απολογισμού (αυτά, έτσι για την ιστορία).

Όχι, δεν πάθαμε καμμιά νοσταλγία. Απλά διαπιστώσαμε ότι υπήρχε η δυνατότητα και η διάθεση από μέρους κάποιων ομάδων να τεθεί ρητά το θέμα της βίας. Να θεσμισθεί η βία ως νόημα ατομικής και κοινωνικής αυτονομίας. Ένα θέμα που τέθηκε από το 2002, για να βρει τελικά ανταπόκριση από λίγες ομάδες στη Θεσσαλονίκη και σε κάποια νησιά.

Την περασμένη Τετάρτη στην Αθήνα, είδαμε πολλές βίες. Μπορεί κανείς να τις ισοπεδώσει; Το "ντου" στη βουλή ώστε να μην ψηφιστούν τα "μέτρα", το κάψιμο τριών υπαλλήλων, και οι εικόνες και τα άρθρα των ΜΜΕ αποτελούν την ίδια βία;

Ακόμα και αυτοί που εύκολα μιλάνε για προβοκάτσιες, αποφεύγουν το ερώτημα που θα σχηματίσει το μέλλον. Γιατί να έγινε προβοκάτσια -αν έγινε- με τον συγκεκριμένο τρόπο; Μήπως επειδή ακριβώς αντέγραψε πρακτικές του "χώρου";

Ας κρίνει ο καθένας πότε η βία ως μορφή έχει περιεχόμενο και πότε όχι, πότε γίνεται θέαμα και πότε θεός. Ας κρίνει ο καθένας και πότε γίνεται μέσο αυτονομίας.

Τώρα θυμήθηκαν όλοι το θέμα της βίας, τώρα που έσπασε το δίπολο "βία-αντιβία". Να ελπίσουμε να μην είναι αργά, έστω και τώρα; Ή μήπως είναι; Εξαρτάται από τη συζήτηση που θα γίνει. Που προς το παρόν προσπαθεί να χωρέσει τα γεγονότα πάλι στο ανωτέρω δίπολο. Αλλά, για να παραθέσω μια άλλη φράση από το ίδιο κείμενο όπως και πριν,
Η θεωρία δεν οδηγεί, ακολουθεί. Καταδεικνύει τον αντιφατικό χαρακτήρα της εμπειρίας, διακρίνει τις θολές συσχετίσεις, διαδίδει επεξεργασμένα διδάγματα των αγώνων. Θεωρία και πράξη είναι οι δύο όψεις του πολιτικού πράττειν, μ’ αυτή την έννοια η παραγωγή θεωρίας είναι πράξη και η πράξη παράγει θεωρία.
Η μπροσούρα απολογισμού που προαναφέραμε προχωρά παραπέρα και μας δείχνει μια έξοδο για το πώς μπορεί να γίνει η θεωρία χωρίς να πέσουμε πάλι στα ίδια:
Η θεωρία, λοιπόν, πρέπει πρώτα να υπολογιστεί από ποιους «παράγεται» και πότε και, επιπλέον, πώς επιβεβαιώνεται και πώς διαψεύδεται. Και δεν είναι περίεργο ότι παράγεται στη συντριπτική πλειονότητα των εγχειρημάτων από άνδρες καταρχήν. Ίσως θα έπρεπε να προσθέσουμε: από έλληνες άνδρες. Δύο προνόμια που διευκολύνουν την πρόσβαση στη θεωρία και στο χρόνο που αυτή απαιτεί συνήθως. Υπάρχουν, βέβαια, και οι σπουδαίες εξαιρέσεις σε αυτό τον κανόνα.
Ας αφήσουμε λοιπόν να μιλήσουν για τη βία όσες και όσοι ήταν σιωπηλοί μέχρι τώρα. Θα εκπλαγούμε από το πόσα και τι θα μάθουμε.

Άλλωστε, όσα είπαμε παλιά ισχύουν.