Τον περασμένο μήνα γίναμε μάρτυρες, για ακόμα μια φορά, μιας επέμβασης του ισραηλινού στρατού εκτός της επικράτειάς του. Οι αναλυσάρες για τα "αίτια" και άλλα τέτοια ας λείπουν. Αρκεί η μπροσούρα του Aufheben #10 (υπάρχει και στα ελληνικά [1]) για να αναδείξει την πολυπλοκότητα της κατάστασης και το εθνικιστικό ντελίριο εκατέροθεν. Αρκεί για να δείξει την αδυναμία εξεύρεσης λύσης μέσω της διασποράς μίσους.
Ας εξετάσουμε όμως πώς αντιμετωπίστηκε η επέμβαση από τον ελλαδικό "χώρο" και ας κάνουμε κάποιες συγκρίσεις με τα τεκταινόμενα στην ελλάδα. Είδαμε, λοιπόν, τα εξής (μεταξύ άλλων):
α) διπολική αντίληψη των πραγμάτων με καθιερωμένα στερεότυπα καλού-κακού,
β) αδυναμία εξόδου από καθιερωμένα εθνικά και αντισημητικά στερεότυπα και
γ) αδυναμία σύνδεσης με τον τοπικό εθνικισμό.
"ΑΣ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ ΠΡΩΤΑ Η ΣΦΑΓΗ, ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΒΛΕΠΟΥΜΕ"
Το πολυφορεμένο επιχείρημα λέει το εξής: προκειμένου να αντιμετωπίσουμε ένα προφανές και επείγον πρόβλημα, επιτρέπονται τα πάντα. Από παλιά κρατά αυτή η ιστορία. Ας φύγουν οι Γερμανοί πρώτα και μετά βλέπουμε, ας φύγει πρώτα ο Φράνκο και μετά βλέπουμε, ας φύγουν πρώτα οι Άγγλοι και μετά βλέπουμε, ας φύγει πρώτα η ΝΔ και μετά βλέπουμε, κ.ο.κ. Ας γίνουμε λίγο Σταλινικοί για να φύγουν οι Γερμανοί ή ο Φράνκο, λίγο Πασόκοι, λίγο ειρηνιστές τύπου Γκάντι. Ας γίνουμε και λίγο αντισημίτες βρε αδερφέ, στο κάτω κάτω, για να σταματήσει η σφαγή.
Με λίγα λόγια, ας γίνουμε μέρος του προβλήματος, για να εφαρμοστούν συμβιβαστικά ημίμετρα.
Αυτή η λογική έχει φέρει το προφανές αποτέλεσμα: δεν υπάρχει 'μετά'. Η λογική του μίσους, η λογική του "εχθρού", εν γένει ο αποκλεισμός του Άλλου διαιωνίζεται ως κοινωνική πρακτική. Τα υποκείμενα και οι κοινωνίες που αποκλείουν τον Άλλον, που μισούν γενικά και αόριστα "τους Εβραίους", "τους Αμερικανούς", "τους Μουσουλμάνους", είναι μέρος του προβλήματος, όχι λύση! Και αυτό το πρόβλημα πρέπει να αντιμετωπιστεί μαζί με το εκάστοτε συμβάν. Τότε που η συμπεριφορά αυτή είναι στην επιφάνεια. Όταν θαφτεί και ξεχαστεί, δεν σημαίνει ότι έχει εξαφανιστεί. [2]
Αυτή η λογική αντιμετώπισης μιας πολύχρονης κοινωνικής σύγκρουσης ως αγώνα Πάοκ-Άρης βλέπει στη μία πλευρά τον εχθρό και ζητά την παραδειγματική του τιμωρία. Έτσι λοιπόν, ο "κακός" πρέπει να αποκλειστεί διεθνώς, πρέπει να καταδικαστεί απο τα διεθνή δικαστήρια, να απελαθούν οι πρέσβεις, να σταματήσει η εμπορική του δραστηριότητα, να αφοπλιστεί και οι ομόθρησκοί τους ανά τον κόσμο να διωχθούν. Για λόγους αλληλεγγύης, διεθνισμού, ανθρωπισμού και "επαναστατικότητας" θέλουμε να κάνουμε στους ισραηλινούς πολίτες ό,τι κάνει το κράτος τους στους άραβες. Τους ισραηλινούς που διαδηλώνουν ενάντια στην επέμβαση, που χάνουν τη δουλειά τους κάποιες φορές από τέτοιες δραστηριότητες, που αρνούνται να πάνε φαντάροι στη Γάζα, θέλουμε να τους αφήσουμε μόνους, άνεργους, πεινασμένους και στιγματισμένους.
Έτσι δείχνουμε σαν "χώρος" και σαν κοινωνία, εν γένει, ποιος είναι ο "επαναστατικός" κόσμος που θέλουμε. Ο κόσμος του αποκλεισμού του Άλλου. Αλλά ποιοι είμαστε εμείς, ποιος "χώρος" και ποια κοινωνία που τα λέμε αυτά; Πώς αντιμετωπίζουμε το τοπικό και άρα προτείνουμε για το παγκόσμιο;
ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΠΝΙΓΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ
Η Γάζα στη συνείδηση της κοινωνίας είναι μια περιοχή γεμάτη με αίμα αθώων για το οποίο ευθύνεται μια πανίσχυρη πολεμική και διπλωματική μηχανή. Εμείς εδώ—και καλά—σίγουρα θα αντιδρούσαμε αν γινόταν κάτι τέτοιο και δεν υπάρχει περίπτωση να συνέβαινε.
Γιατί λοιπόν δεν υπάρχουν αντίστοιχες αντιδράσεις με αυτές για την Γάζα σχετικά με τις εκατόμβες πνιγμένων προσφύγων στα νερά του Αιγαίου; Γιατί δεν αναφέρεται ότι μιλάμε για πολλές χιλιάδες πνιγμένων στο παγωμένο Ικάριο και αλλού; Γιατί δεν λέμε ότι τα επίσημα στοιχεία [3] μιλάνε για 5532 νεκρούς στη Μεσόγειο τα δύο τελευταία χρόνια μόνο; Φυσικά, όλοι ξέρουμε ότι υπάρχουν τουλάχιστον άλλα τόσα ναυάγια-φαντάσματα. Γιατί δεν λέμε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των θυμάτων του Αιγαίου είναι Αφγανοί, Ιρακινοί, Σομαλοί και Παλαιστίνιοι, όλοι τους πρόσφυγες πολέμου;
Γιατί δεν λέμε ότι η ελλάδα και οι συν αυτήι δυτικοί ευθύνονται όχι μόνο για τους πνιγμούς στο Αιγαίο, αλλά και για το γεγονός ότι οι πρόσφυγες θεωρούνται "λαθρομετανάστες" και άρα ταξιδεύουν υπό θανάσιμες συνθήκες; Γιατί δεν λέμε ότι συμβάλλουμε στην εφαρμογή του φαντασιακού της "ανάπτυξης" στον λεγόμενο 'Τρίτο Κόσμο' προκαλώντας πολέμους κ.α.; Γιατί δεν διαμαρτυρόμαστε για τις δήθεν αδυναμίες των αρχών να εντοπίσουν τα καρυδότσουφλα που βουλιάζουν όταν ξέρουμε ότι από το Αιγαίο δεν περνάει ούτε μύγα ανεντόπιστη από τα υπερσύγχρονα ραντάρ; Γιατί αφήνουμε τις ομάδες σε Σάμο, Χίο, Λέσβο χωρίς βοήθεια, να πρέπει να κρατάνε το βάρος των νεκρών, τη διαχείριση καθημερινών προβλημάτων των προσφύγων αλλά και να αντιμετωπίσουν δεκάδες νομικές αντιφάσεις [4]; Γιατί δεν διαμαρτυρόμαστε όταν ο Παυλόπουλος κ.λπ., αντί να φτιάξει ένα νέο κέντρο υποδοχής σύμφωνα με τις εμπειρίες των ομάδων για της καθημερινές ανάγκες των προσφύγων, φτιάχνει ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης ("μεγάλη επιτυχία της κυβέρνησης", είπε);
Γιατί δεν ζητάμε απέλαση των πρέσβεων, εμπορικό εμπάργκο, διεθνή απομόνωση, αφοπλισμό και διεθνή στιγματισμό των ελλήνων; Γιατί δεν γράφουμε στους ναούς τους συνθήματα που να λένε "δολοφόνοι φασίστες έλληνες" και δεν καίμε τα θρησκευτικά τους σύμβολα; Γιατί δεν λέει κανένας σε αυτή την περίπτωση τις λέξεις γενοκτονία, ανθρωπιστική καταστροφή, πολεμική μηχανή, ελληνικό λόμπυ, ελληναζί; Γιατί τηρούμε άλλα μέτρα και άλλα σταθμά για τους Άλλους και άλλα για εμάς;
Γιατί, λοιπόν, λέμε συνθήματα όπως Είμαστε όλοι Παλαιστίνιοι [5] ενώ Είμαστε όλοι Δολοφόνοι;
Είναι πολύ εύκολο να κατηγορούμε τους Άλλους, είτε για τα δικά τους προβλήματα, είτε ότι δήθεν ευθύνονται για τα δικά μας, αλλά το μόνο σίγουρο είναι ότι εμείς δημιουργούμε τα προβλήματά μας και έχουμε την ευθύνη να το αναγνωρίσουμε και να δημιουργήσουμε αντίστοιχα προτάγματα επίλυσής τους. Και, αν αναγνωρίζουμε ότι με τις καύσεις σημαιών και τα εμπάργκο δεν θα επιλυθούν τα προβλήματα των προσφύγων του Αιγαίου, να μην κάνουμε αυτά που κράζουμε σε άλλους!
Όλοι οι πρόσφυγες, είμαστε ήδη νεκροί: Το Αιγαίο ανήκει στους πνιγμένους πρόσφυγές του!
[1] Aufheben #10, Behind the 21st Century Intifada, 2002, http://www.geocities.com/aufheben2/auf_10_intifada.html
Περιοδικό Ανάρες (μτφ.), Πίσω από την Ιντιφάντα του 21ου Αιώνα, Εκδόσεις Κόκκινο Νήμα, 2005
[2] Κάποιοι λένε ότι λέγοντας τα ανωτέρω είμαστε "κρυπτο-σιωνιστές" που "κρατάμε ίσες αποστάσεις". Κάποιοι άλλοι λένε ότι ο αντισημητισμός είναι "λάθος" γιατί "ενισχύει" την ακροδεξιά. Η πρόθεση όμως, είναι να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα. Ο αποκλεισμός του Άλλου σαν κοινωνική πρακτική δεν γνωρίζει δεξιές και αριστερές. Ούτε ίσες αποστάσεις. Μας φαίνεται, αλλά είναι μεγάλο (και ενδιαφέρον) θέμα προς διερεύνηση, ότι η ιδεολογικοποίηση της γνώμης με όρους "στρατηγικής" ίσως να είναι ίδιον ατόμων χαμένων στη χάρτινη πραγματικότητα των βιβλίων και όχι στην καθημερινότητα με "σάρκα και οστά".
[3] http://fortresseurope.blogspot.com/2006/02/m.html
[4] Δεν υπάρχει καμμία διάθεση μείωσης της δουλειάς που γίνεται από ομάδες σε Πάτρα, Αθήνα, Θεσσαλονίκη και αλλού σε θέματα προσφύγων. Είναι όμως ζήτημα κυριολεκτικά ζωής και θανάτου να ενισχυθούν οι νησιωτικές ομάδες που αντιμετωπίζουν το θέμα των πνιγμών και δεν έχουν να ασχοληθούν μόνο με τους επιζώντες.
[5] Είναι πολύ εκνευριστικό αλλά και διασκεδαστικό ταυτόχρονα να βλέπεις μερικούς έλληνες αριστεροαναρχικούς αλλά και άλλους νοικοκυραίους να βραχυκυκλώνουν όταν Παλαιστίνιοι στις πορείες κατηγορούν τα Αραβικά κράτη ότι τους "πουλάνε" για να μην ενοχληθεί το πετρελαϊκό εμπόριο. Μα πώς είναι δυνατόν να φταίει κάποιος που δεν είναι Εβραίος, φαίνεται να σκέφτονται...
Ας εξετάσουμε όμως πώς αντιμετωπίστηκε η επέμβαση από τον ελλαδικό "χώρο" και ας κάνουμε κάποιες συγκρίσεις με τα τεκταινόμενα στην ελλάδα. Είδαμε, λοιπόν, τα εξής (μεταξύ άλλων):
α) διπολική αντίληψη των πραγμάτων με καθιερωμένα στερεότυπα καλού-κακού,
β) αδυναμία εξόδου από καθιερωμένα εθνικά και αντισημητικά στερεότυπα και
γ) αδυναμία σύνδεσης με τον τοπικό εθνικισμό.
"ΑΣ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ ΠΡΩΤΑ Η ΣΦΑΓΗ, ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΒΛΕΠΟΥΜΕ"
Το πολυφορεμένο επιχείρημα λέει το εξής: προκειμένου να αντιμετωπίσουμε ένα προφανές και επείγον πρόβλημα, επιτρέπονται τα πάντα. Από παλιά κρατά αυτή η ιστορία. Ας φύγουν οι Γερμανοί πρώτα και μετά βλέπουμε, ας φύγει πρώτα ο Φράνκο και μετά βλέπουμε, ας φύγουν πρώτα οι Άγγλοι και μετά βλέπουμε, ας φύγει πρώτα η ΝΔ και μετά βλέπουμε, κ.ο.κ. Ας γίνουμε λίγο Σταλινικοί για να φύγουν οι Γερμανοί ή ο Φράνκο, λίγο Πασόκοι, λίγο ειρηνιστές τύπου Γκάντι. Ας γίνουμε και λίγο αντισημίτες βρε αδερφέ, στο κάτω κάτω, για να σταματήσει η σφαγή.
Με λίγα λόγια, ας γίνουμε μέρος του προβλήματος, για να εφαρμοστούν συμβιβαστικά ημίμετρα.
Αυτή η λογική έχει φέρει το προφανές αποτέλεσμα: δεν υπάρχει 'μετά'. Η λογική του μίσους, η λογική του "εχθρού", εν γένει ο αποκλεισμός του Άλλου διαιωνίζεται ως κοινωνική πρακτική. Τα υποκείμενα και οι κοινωνίες που αποκλείουν τον Άλλον, που μισούν γενικά και αόριστα "τους Εβραίους", "τους Αμερικανούς", "τους Μουσουλμάνους", είναι μέρος του προβλήματος, όχι λύση! Και αυτό το πρόβλημα πρέπει να αντιμετωπιστεί μαζί με το εκάστοτε συμβάν. Τότε που η συμπεριφορά αυτή είναι στην επιφάνεια. Όταν θαφτεί και ξεχαστεί, δεν σημαίνει ότι έχει εξαφανιστεί. [2]
Αυτή η λογική αντιμετώπισης μιας πολύχρονης κοινωνικής σύγκρουσης ως αγώνα Πάοκ-Άρης βλέπει στη μία πλευρά τον εχθρό και ζητά την παραδειγματική του τιμωρία. Έτσι λοιπόν, ο "κακός" πρέπει να αποκλειστεί διεθνώς, πρέπει να καταδικαστεί απο τα διεθνή δικαστήρια, να απελαθούν οι πρέσβεις, να σταματήσει η εμπορική του δραστηριότητα, να αφοπλιστεί και οι ομόθρησκοί τους ανά τον κόσμο να διωχθούν. Για λόγους αλληλεγγύης, διεθνισμού, ανθρωπισμού και "επαναστατικότητας" θέλουμε να κάνουμε στους ισραηλινούς πολίτες ό,τι κάνει το κράτος τους στους άραβες. Τους ισραηλινούς που διαδηλώνουν ενάντια στην επέμβαση, που χάνουν τη δουλειά τους κάποιες φορές από τέτοιες δραστηριότητες, που αρνούνται να πάνε φαντάροι στη Γάζα, θέλουμε να τους αφήσουμε μόνους, άνεργους, πεινασμένους και στιγματισμένους.
Έτσι δείχνουμε σαν "χώρος" και σαν κοινωνία, εν γένει, ποιος είναι ο "επαναστατικός" κόσμος που θέλουμε. Ο κόσμος του αποκλεισμού του Άλλου. Αλλά ποιοι είμαστε εμείς, ποιος "χώρος" και ποια κοινωνία που τα λέμε αυτά; Πώς αντιμετωπίζουμε το τοπικό και άρα προτείνουμε για το παγκόσμιο;
ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΠΝΙΓΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ
Η Γάζα στη συνείδηση της κοινωνίας είναι μια περιοχή γεμάτη με αίμα αθώων για το οποίο ευθύνεται μια πανίσχυρη πολεμική και διπλωματική μηχανή. Εμείς εδώ—και καλά—σίγουρα θα αντιδρούσαμε αν γινόταν κάτι τέτοιο και δεν υπάρχει περίπτωση να συνέβαινε.
Γιατί λοιπόν δεν υπάρχουν αντίστοιχες αντιδράσεις με αυτές για την Γάζα σχετικά με τις εκατόμβες πνιγμένων προσφύγων στα νερά του Αιγαίου; Γιατί δεν αναφέρεται ότι μιλάμε για πολλές χιλιάδες πνιγμένων στο παγωμένο Ικάριο και αλλού; Γιατί δεν λέμε ότι τα επίσημα στοιχεία [3] μιλάνε για 5532 νεκρούς στη Μεσόγειο τα δύο τελευταία χρόνια μόνο; Φυσικά, όλοι ξέρουμε ότι υπάρχουν τουλάχιστον άλλα τόσα ναυάγια-φαντάσματα. Γιατί δεν λέμε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των θυμάτων του Αιγαίου είναι Αφγανοί, Ιρακινοί, Σομαλοί και Παλαιστίνιοι, όλοι τους πρόσφυγες πολέμου;
Γιατί δεν λέμε ότι η ελλάδα και οι συν αυτήι δυτικοί ευθύνονται όχι μόνο για τους πνιγμούς στο Αιγαίο, αλλά και για το γεγονός ότι οι πρόσφυγες θεωρούνται "λαθρομετανάστες" και άρα ταξιδεύουν υπό θανάσιμες συνθήκες; Γιατί δεν λέμε ότι συμβάλλουμε στην εφαρμογή του φαντασιακού της "ανάπτυξης" στον λεγόμενο 'Τρίτο Κόσμο' προκαλώντας πολέμους κ.α.; Γιατί δεν διαμαρτυρόμαστε για τις δήθεν αδυναμίες των αρχών να εντοπίσουν τα καρυδότσουφλα που βουλιάζουν όταν ξέρουμε ότι από το Αιγαίο δεν περνάει ούτε μύγα ανεντόπιστη από τα υπερσύγχρονα ραντάρ; Γιατί αφήνουμε τις ομάδες σε Σάμο, Χίο, Λέσβο χωρίς βοήθεια, να πρέπει να κρατάνε το βάρος των νεκρών, τη διαχείριση καθημερινών προβλημάτων των προσφύγων αλλά και να αντιμετωπίσουν δεκάδες νομικές αντιφάσεις [4]; Γιατί δεν διαμαρτυρόμαστε όταν ο Παυλόπουλος κ.λπ., αντί να φτιάξει ένα νέο κέντρο υποδοχής σύμφωνα με τις εμπειρίες των ομάδων για της καθημερινές ανάγκες των προσφύγων, φτιάχνει ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης ("μεγάλη επιτυχία της κυβέρνησης", είπε);
Γιατί δεν ζητάμε απέλαση των πρέσβεων, εμπορικό εμπάργκο, διεθνή απομόνωση, αφοπλισμό και διεθνή στιγματισμό των ελλήνων; Γιατί δεν γράφουμε στους ναούς τους συνθήματα που να λένε "δολοφόνοι φασίστες έλληνες" και δεν καίμε τα θρησκευτικά τους σύμβολα; Γιατί δεν λέει κανένας σε αυτή την περίπτωση τις λέξεις γενοκτονία, ανθρωπιστική καταστροφή, πολεμική μηχανή, ελληνικό λόμπυ, ελληναζί; Γιατί τηρούμε άλλα μέτρα και άλλα σταθμά για τους Άλλους και άλλα για εμάς;
Γιατί, λοιπόν, λέμε συνθήματα όπως Είμαστε όλοι Παλαιστίνιοι [5] ενώ Είμαστε όλοι Δολοφόνοι;
Είναι πολύ εύκολο να κατηγορούμε τους Άλλους, είτε για τα δικά τους προβλήματα, είτε ότι δήθεν ευθύνονται για τα δικά μας, αλλά το μόνο σίγουρο είναι ότι εμείς δημιουργούμε τα προβλήματά μας και έχουμε την ευθύνη να το αναγνωρίσουμε και να δημιουργήσουμε αντίστοιχα προτάγματα επίλυσής τους. Και, αν αναγνωρίζουμε ότι με τις καύσεις σημαιών και τα εμπάργκο δεν θα επιλυθούν τα προβλήματα των προσφύγων του Αιγαίου, να μην κάνουμε αυτά που κράζουμε σε άλλους!
Όλοι οι πρόσφυγες, είμαστε ήδη νεκροί: Το Αιγαίο ανήκει στους πνιγμένους πρόσφυγές του!
[1] Aufheben #10, Behind the 21st Century Intifada, 2002, http://www.geocities.com/aufheben2/auf_10_intifada.html
Περιοδικό Ανάρες (μτφ.), Πίσω από την Ιντιφάντα του 21ου Αιώνα, Εκδόσεις Κόκκινο Νήμα, 2005
[2] Κάποιοι λένε ότι λέγοντας τα ανωτέρω είμαστε "κρυπτο-σιωνιστές" που "κρατάμε ίσες αποστάσεις". Κάποιοι άλλοι λένε ότι ο αντισημητισμός είναι "λάθος" γιατί "ενισχύει" την ακροδεξιά. Η πρόθεση όμως, είναι να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα. Ο αποκλεισμός του Άλλου σαν κοινωνική πρακτική δεν γνωρίζει δεξιές και αριστερές. Ούτε ίσες αποστάσεις. Μας φαίνεται, αλλά είναι μεγάλο (και ενδιαφέρον) θέμα προς διερεύνηση, ότι η ιδεολογικοποίηση της γνώμης με όρους "στρατηγικής" ίσως να είναι ίδιον ατόμων χαμένων στη χάρτινη πραγματικότητα των βιβλίων και όχι στην καθημερινότητα με "σάρκα και οστά".
[3] http://fortresseurope.blogspot.com/2006/02/m.html
[4] Δεν υπάρχει καμμία διάθεση μείωσης της δουλειάς που γίνεται από ομάδες σε Πάτρα, Αθήνα, Θεσσαλονίκη και αλλού σε θέματα προσφύγων. Είναι όμως ζήτημα κυριολεκτικά ζωής και θανάτου να ενισχυθούν οι νησιωτικές ομάδες που αντιμετωπίζουν το θέμα των πνιγμών και δεν έχουν να ασχοληθούν μόνο με τους επιζώντες.
[5] Είναι πολύ εκνευριστικό αλλά και διασκεδαστικό ταυτόχρονα να βλέπεις μερικούς έλληνες αριστεροαναρχικούς αλλά και άλλους νοικοκυραίους να βραχυκυκλώνουν όταν Παλαιστίνιοι στις πορείες κατηγορούν τα Αραβικά κράτη ότι τους "πουλάνε" για να μην ενοχληθεί το πετρελαϊκό εμπόριο. Μα πώς είναι δυνατόν να φταίει κάποιος που δεν είναι Εβραίος, φαίνεται να σκέφτονται...
Αναρτήσεις
